Wilbur Gans is communicatiemanager bij de vereniging van tabakswinkeliers NSO. Hij probeert via Twitter politici te beïnvloeden. Wie is deze gewiekste twitteraar, tevens wielerfanaat en fan van ‘Alpe d’HuZes’?

Door de webredactie

Sinds december 2017 doet Wilbur Gans de communicatie voor de NSO, de brancheorganisatie die voor de belangen van tabaks- en gemakswinkels opkomt, maar een verlengstuk van de tabaksindustrie blijkt te zijn. Gans is bij deze club de nieuwe communicatiemanager, die deze voor de NSO belangrijke klus, samen met collega Deborah Maagdenberg sinds ruim een half jaar mag klaren.

Carrière

Wat weten we van Gans? Hij is eind veertig, woont nog steeds in zijn geboortestad Leiden (met vrouw en drie kinderen) en is wielerfanaat. Na de middelbare school bestaat zijn opleiding vooral uit cursussen, te beginnen in 2001 met ‘digitaal vormgeven’ bij ‘Adobe en Office-specialist’ Opatel in Rotterdam, gevolgd in 2007 door de cursus Marketing A bij ICM, en in 2009 Online marketing bij de bekende ‘afstandsonderwijsinstelling’ LOI, de Leidse Onderwijs Instellingen.

In 2002 landt Gans, zo vermeldt hij op zijn eigen LinkedIn-profiel, op zijn eerste baan: brochures maken voor reisorganisatie Thomas Cook. Dat doet hij een jaar, waarna in redelijk snel tempo andere banen volgen, zoals in oktober 2003 die van ‘traffic manager’ (marketing) bij computerbedrijf Micro Warehouse en zo’n zeven maanden later ‘marketing’ bij Harcourt Test Publishers (HTP), marktleider in Nederland op het gebied van psychologisch testmateriaal in de gezondheidszorg. Na negen maanden houdt Gans het ook daar voor gezien en gaat hij houten deuren promoten voor Norhtgo Deuren (een bedrijf dat inmiddels failliet is). Daarna volgen marketing- en communicatiebanen bij Techneco Energiesystemen (zonnepanelen), Chess (softwareontwikkeling) en Webbureau Plag (ICT-oplossingen).

Als zijn vrouw in augustus 2011 een baby- en kindermodezaak begint in Leiderdorp, gaat Gans haar helpen met de administratie en PR. Dat doet hij (volgens zijn eigen LinkedIn-profiel) nog steeds. In juni 2012 gaat Gans daarnaast een jaar lang aan de slag als ‘online marketeer’ bij Uptrends (een bedrijf dat de ‘uptime’ van servers en websites voor anderen in de gaten houdt). Vanaf april 2014 komt daar nog een (vrijwilligers)job bij: hij gaat de collega-winkeliers van zijn vrouw, verenigd in de Stichting winkelcentrum Winkelhof in Leiderdorp, helpen met de PR.

KWF Kankerbestrijding

Van februari 2016 tot juni 2017, een half jaar voordat Gans de overstap maakt naar de tabaksbranche (NSO), gaat hij als vrijwilliger voor KWF Kankerbestrijding aan de slag. Gans wordt er medewerker ‘Community Management & Webcare’. Wat doet hij daar zoal? In zijn eigen woorden (op LinkedIn) is hij “in een team van vrijwilligers en vaste medewerkers van KWF, een luisterend oor voor de organisatie. We plaatsen content op de diverse Social Mediakanalen, beantwoorden vragen en signaleren mogelijke reputatierisico's. Daarnaast stimuleren we interactie met én tussen fans op o.a. Facebook, brengen we acties voor KWF onder de aandacht en moedigen mensen aan om actie te voeren voor KWF”.

Hij is vooral enthousiast (zie zijn Facebook-pagina en Twitter-account) over een campagne van stichting Alpe d’HuZes, die geld binnenhaalt voor het KWF doordat mensen zich laten sponsoren voor het beklimmen van de bekende Tour-de-France-berg Alpe d’Huez. Zijn enthousiasme is vast geen toeval: Gans is liefhebber en actief beoefenaar van de wielersport, zoals onder andere blijkt uit zijn Facebook-posts. Op 17 februari 2017 verandert hij zijn profielfoto, waardoor het de bezoeker van de pagina duidelijk wordt dat de sportieve Gans kankerbestrijding een warm hart toedraagt. Saillant detail: een maand voordat Gans bij de NSO (‘tabakswinkeliers’) in dienst treedt, deelt hij een filmpje op zijn Facebook-pagina waarop je kunt zien wat er gebeurt in de longen van een roker die een pakje per dag rookt.

Twitter-lobby

Waar Facebook dient als fotoalbum voor de fietsende Gans, reclamezuil voor het bedrijf van zijn vrouw én aandachtgenerator voor kankerbestrijding, gebruikt de LOI-alumnus Twitter voor een ander doel: contact met politici in Den Haag. Wat niet makkelijk is (zo merkt hij), want de overheid mag zich niet laten beïnvloeden door de tabaksindustrie, zie artikel 5.3 van het antitabaksverdrag FCTC. Ook de tabakswinkeliers komen er bij VWS niet meer in, zo blijkt uit een brief van 12 februari dit jaar van dit ministerie Dus moet Gans het hebben van zijn creativiteit: gewoon via Twitter proberen.

Een greep uit Gans pogingen om het anti-rookbeleid via Twitter te beïnvloeden:
Op 19 april 2018 twittert Gans over een gastcolumn van Hans van Tellingen in het vakblad Tabak2day. Van Tellingen is directeur van Strabo bv, ‘specialist in vastgoedinformatie’ en windt er in zijn eigen tweets geen doekjes om: “Ik ben ultraliberaal. Roken is een keuze. Verslaving ook.” Als Van Tellingen in een reactie opmerkt dat hij “trouwens” niet rookt, reageert Gans met: “Ik gelukkig ook niet.” 
Op 20 april reageert Gans op een tweet van VWS-staatssecretaris Paul Blokhuis over ‘nieuwe rookcijfers van Trimbos en CBS’, die zouden aantonen dat steeds meer Nederlanders gezonder zijn gaan leven. Blokhuis noemt het een “steun in de rug voor gesprekken over #nationaalpreventieakkoord die vanmiddag starten!” Waarop Gans antwoordt: “Mooi resultaat! Maar belangrijker is dat minder jeugd in de verleiding komen om te gaan roken. Ook daar staat de NSO - branchevereniging voor tabaksdetailhandel - voor.”
Blokhuis reageert daar niet op en evenmin op Gans’ Twitter-reactie op de tweet van de staatssecretaris van 17 mei, over een werkbezoek in het kader van de nationale campagne ‘Nix zonder ID 2018 . Gans: “De route naar een rookvrije generatie begint bij een sterke rook-ontmoedigings-campagne onder middelbare scholieren en effectieve controle naleving leeftijdsgrens #NIX18. De NSO wisselt hier graag eens van gedachte over met u!”
Op 18 juni probeert Gans opnieuw via Twitter een reactie te krijgen van Blokhuis. In zijn tweet vraagt hij de staatssecretaris om een NSO-publicatie te lezen: ‘Altijd in de buurt - het dilemma van 1583 tabaksspeciaalzaken’. Gans: “De NSO praat graag met u over terugdringen van verkooppunten van tabak, het uitstalverbod én onze inzet tegen jeugdroken. Binnenkort contact?”
De staatssecretaris reageert niet. Maar Gans weet van geen ophouden.

Beste Paul

Twee weken later, op 4 juli, richt Gans zich opnieuw op Twitter tot Blokhuis (met het ministerie @MinOCW daaraan toegevoegd als cc). “Beste Paul”, twittert Gans, “kunnen onderdelen van het Preventieakkoord niet opgenomen worden als lesprogramma op middelbare scholen? Maak scholieren bewust van gevolgen van (en verslaving aan) tabak, alcohol en voeding...” Je zou haast gaan geloven dat de NSO een anti-rookorganisatie is... 


Dit keer heeft Gans beet, want Blokhuis antwoordt: “Beste Wilbur, dat is natuurlijk een goede suggestie en er zijn zeker initiatieven op dat gebied [...]” Gans twittert terug: “Dank voor uw reactie. Mijns inziens moeten deze lesprogramma’s breder worden geïmplementeerd als verplicht vak op middelbare scholen. Dat is een zeer belangrijke doelgroep waar het preventieakkoord zich op moet richten op weg naar rookvrije- alcoholvrije en gezonde generatie…” En: “... laat verkoop van tabak- en rookwaren en alcohol over aan gereguleerde verkoopkanalen die sterk zijn in controle op jeugdroken en jeugddrinken. Zet in op bewustwording en voorlichting (lesprogramma) en effectieve controle (NIX18).”
Blokhuis reageert verder niet meer.

Twitteren met Den Haag kan en mag niet

Wat hier gebeurt - het ministerie van Volksgezondheid op Twitter in gesprek met de tabaksindustrie - kan en mag niet. Dat staat duidelijk in het genoemde FCTC-verdrag en de daaruit voortvloeiende richtlijnen omtrent omgang met de tabaksindustrie, die de voorganger van Blokhuis, voormalig VWS-staatssecretaris Martin van Rijn, opstelde voor ambtenaren en politici. De acties van Gans tonen aan dat Sociale Media, waaronder ‘het online tabakskanaal richting Den Haag’ Twitter, hierin node moeten worden opgenomen.

Twee zielen?

Gans deelde op 7 juni jl. - dus toen hij al een tijdje bij NSO werkte - een tweet van het KWF met zijn Twitter-volgers, waarin het kankerbestrijdingsfonds verheugd melding maakte van de ruim 11 miljoen euro die ‘Alpe d’HuZes’ in 2018 heeft opgeleverd. Opmerkelijk voor iemand die voor de tabaksbranche werkt. Gans moet dan haast wel als Goethe verzuchten: “Zwei Seelen wohnen, ach! in meiner Brust.“

Uiteraard vroeg TabakNee in het kader van hoor en wederhoor om een reactie van Gans op onze bevindingen. Zijn integrale commentaar op dit artikel kunt u hier lezen.