Bas van 't Wout is de nieuwe VVD-woordvoerder op tabak, maar denkt vooral aan economie
woensdag 28 januari 2015
VVD'er Bas van 't Wout is de nieuwe woordvoerder op preventie en daarmee op het tabaksdossier. Donderdag 22 januari 2015 trad hij voor het eerst in deze hoedanigheid naar voren tijdens een Kamerdebat over de Tabakswet. De VVD is doorgaans dol op de tabaksindustrie. Past Van 't Wout in dat plaatje?
Door de webredactie
De VVD levert traditiegetrouw een woordvoerder op het tabaksdossier die de standpunten van de tabaksindustrie verdedigt. De VVD is als liberale partij gevoelig voor het argument dat een rookverslaving een 'keuzevrijheid' zou zijn en verkiest steevast economische motieven boven die van de volksgezondheid. Zie daarover dit interview met Stanford-professor Proctor.
Verschillende VVD-ers hebben in het verleden een bestuursfunctie gehad in de tabaksindustrie. Om wat voorbeelden te noemen: oud-commissaris van de Koningin en voormalig VVD-partijvoorzitter Jan Kamminga is, zonder daar veel ruchtbaarheid aan te geven, al een tijdje commissaris bij Philip Morris. VVD'er Ferry Houterman was daar eerder commissaris. Oud-VVD-kamerlidmedewerker Michiel Krijvenaar lobbyt voor Philip Morris. En het huidige VVD-Tweede Kamerlid Mark Harbers was voorzitter van het Platform Verkooppunten Tabak.
Een van de trainers bij de Haya Van Somerenstichting van de VVD waar ze partijleden met een politieke ambitie vaardigheden bij worden gebracht, is het actieve VVD-lid Marco Diekstra. Volgens zijn LinkedIn is Diekstra ook Secretaris-Generaal Public Affairs van de Stichting Sigarettenindustrie (SSI) die drie grote tabaksfabrikanten vertegenwoordigt. Overigens ontkende Diekstra op vragen van TabakNee dat er sprake is van "belangenverstrengeling dan wel integriteitsschending".
Tegen krakers
In de Tweede Kamer is nu dus Bas van 't Wout degene die zich zal uitspreken op het tabaksdossier. Hij volgt een rijtje mensen op: Halbe Zijlstra ("maatschappelijk is het beter dat u wel gaat roken"), Anne Mulder (Rokers zijn goed voor de schatkist) en Arno Rutte.
Van 't Wout (1979) is geboren in Amersfoort en getogen in Scherpenzeel. Hij studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit en raakte al snel betrokken bij de JOVD en daarna de VVD. Van 't Wout omschrijft op de VVD-website zijn carrière als volgt: "Ik was actief in diverse campagnes, gaf trainingen in binnen- en buitenland en leidde onder meer vier jaar lang het Politiek Café Libertijn van de VVD Amsterdam." Sinds zijn studie woont hij in Amsterdam. Hij is getrouwd en heeft twee kinderen.
In 2006 kwam hij in de Amsterdamse gemeenteraad terecht en spande zich vooral in tegen krakers. Hij werkte tegelijkertijd voor het bureau &MAES, een adviesbureau dat politici adviseert en gespreksleiders levert. In de tussentijd was hij ook politiek assistent van tal van VVD'ers, inclusief Mark Rutte (2006-2007).
In 2012 werd hij op plaats 28 van de kieslijst geplaatst en kwam voor de VVD in de Tweede Kamer. Zelf kondigt Van 't Wout zijn overstap zo aan: "Na 6 jaar met mijn poten in de modder te hebben gestaan, verruil ik het lidmaatschap van de gemeenteraad in Amsterdam voor een plek in de Tweede Kamer." Er zullen niet veel mensen zijn die werken in de gemeenteraad en een gespreksleiderschap classificeren als 'poten in de modder'-beroepen.
Van 't Wout kreeg in Den Haag de zorgdossiers 'langdurige zorg/ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten' en de 'Wet maatschappelijke ondersteuning' toebedeeld. Sinds januari 2015 is daar preventie bijgekomen. Opmerkelijk dat iemand zonder enige zorg-achtergrond het belangrijke zorgdossier onder zijn hoede krijgt.
Kamerdebat
Op 22 januari 2015 sprak hij zich voor het eerst uit in een Kamerdebat over de Tabakswet, zie het letterlijke verslag hier.
Van 't Wout introduceerde bij het neerzetten van zijn standpunt over roken, al direct een 'maar' gevolgd door het argument dat de tabaksindustrie en een van haar grootste vrienden, werkgeversorganisatie VNO-NCW, verkondigen: "Velen hebben het al gezegd: roken is slecht. Er zullen weinig mensen zijn die dat nog niet door hebben. Wij moeten het roken bij jongeren tegengaan. Ik denk echter dat het ook van belang is om altijd in ons achterhoofd te houden dat het vooralsnog een legaal product is en dat volwassenen nog altijd het recht hebben om daarin hun eigen keuzes te maken."
Toen er een amendement werd ingediend door Renske Leijten (SP) om het aantal verkooppunten voor tabak terug te dringen, zodat er daadwerkelijk goed gehandhaafd op leeftijd kan worden (nu zijn er zo'n 60.000 verkooppunten en veel te weinig controleurs) dacht Van 't Wout niet aan de positieve gevolgen die deze maatregel zou opleveren voor het verkleinen van de mogelijkheden voor jongeren om aan roken te beginnen, maar aan de economie.
Van 't Wout: "Het terugdringen van het aantal verkooppunten heeft enorme economische implicaties. Dat is voor de VVD per definitie een reden om de amendementen niet te steunen."
Hoewel er jaarlijks in Nederland zo'n 19.000 mensen aan de gevolgen van het roken van tabak overlijden, vindt Van 't Wout het niet nodig om door te pakken met regelgeving om die extreme aantallen zo snel mogelijk terug te dringen: "Ik constateer feitelijk dat als er op één dossier heel veel gebeurt de laatste tijd, dat wel het tabaksdossier is. De inkt van de ene maatregel is nog niet droog of er wordt gevraagd om de volgende. Haastige spoed is niet altijd goed; een zekere bedachtzaamheid en goed kijken wat maatregelen betekenen, lijkt mij verstandig."
Later in het debat liet Van 't Wout nogmaals merken dat hij dan wel woordvoerder zorg was, maar vooral aan de economie dacht: "Ik neem aan dat de staatssecretaris bij de weging en de beoordeling van al die verschillende plannen niet alleen bekijkt wat effectief is in het kader van het tabaksbeleid, maar ook bekijkt wat de mogelijke andere effecten zijn van de maatregelen op, ik noem maar eens wat, ondernemerschap."
Hij nam het daarbij op voor de benzinepompen die mogelijk inkomsten uit tabak verliezen als staatssecretaris Van Rijn maatregelen neemt die de beschikbaarheid van tabak zou verkleinen.
Het is duidelijk: Van 't Wout past perfect in het VVD-rijtje tabakswoordvoerders die vooral de economische belangen van de tabaksindustrie zien en de gezondheid van ondergeschikt belang vinden. Om meer over Van 't Wout te weten te komen, heeft TabakNee hem verzocht de volgende vragen te beantwoorden: Waarom heeft u de Preventie-portefeuille overgenomen van Arno Rutte? Waarin verschilt u van uw voorgangers? Hoe kijkt u naar het tabaksdossier? Hoe kijkt u tegen verslaving aan? Is dat een vrije keuze? Het nastreven van gezondheid staat vaak recht tegenover de economie en het verdienen van geld. Hoe kijkt u hier tegenaan en wat vindt u in uw positie als woordvoerder langdurige zorg en preventie het belangrijkst? Heeft u contact gehad met de tabaksindustrie en zo ja, met wie en waar ging dat over? Rookt u zelf? Hoe praat u tegen uw kinderen over roken? Zou u het erg vinden als zij met roken beginnen? Zo ja, waarom?
Van 't Wouts woordvoerder liet weten dat hij niet op het verzoek in wil gaan.
tags: tabakswoordvoerder | Tabakswet | politiek | VVD