
AI spoort effectief tabaksreclame op social media op
woensdag 09 juli 2025
Op de recente World Conference on Tobacco Control in Dublin presenteerde non-profit Vital Strategies zijn innovatieve AI-monitoringservice Canary. Deze AI-tool heeft al miljoenen kinderen in Azië en Zuid-Amerika beschermd tegen tabaksmarketing op social media.
Door de webredactie
De internationale non-profit organisatie Vital Strategies presenteerde tijdens de World Conference on Tobacco Control, 23-25 juni in Dublin, zijn innovatieve AI-monitoringservice Canary, die lastig te traceren tabaksreclame op social media kan opsporen, schrijft wetenschappelijk nieuws-platform SciDev.Net. Melina Samar Magsumbol, de adjunct-directeur onderzoek bij Vital Strategies, zei in haar presentatie dat artificial intelligence veel meer zou moeten worden ingezet om jongeren te beschermen tegen de marketing van tabaksbedrijven op digitale platforms en met name in lage-inkomenslanden, die volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het hardst worden getroffen door de wereldwijde tabaksepidemie. Andere sprekers signaleerden dezelfde trend dat jongeren in toenemende mate worden bestookt met advertenties voor tabak en nieuwe nicotineproducten die onopgemerkt blijven en door de mazen van de wet kruipen, omdat er op social media veel minder toezicht is dan bij traditionele mediakanalen.
Hoe Canary werkt
Canary scant continu tienduizenden nieuwsartikelen en social media-posts om potentieel schadelijke content en contentmakers te signaleren. Canary kan zelfs specifieke logo’s, slogans en influencers identificeren die handmatig een speld in een hooiberg zouden zijn. Vervolgens gebruikt een team van onderzoekers deze data om rapporten te schrijven die worden gedeeld met beleidsmakers, activisten, NGO’s en partners bij techbedrijven om de juiste acties tegen deze marketing te kunnen ondernemen. De realtimedata die Canary kan leveren zijn ook een belangrijke vorm van bewijsvoering in situaties waarin landen hun eigen wetten onvoldoende naleven en er dus moet worden aangetoond wat de concrete gevolgen hiervan zijn. Door het werk van Canary zijn al miljoenen kinderen beschermd tegen reclames voor verslavende middelen.
Waar Canary wordt gebruikt
Canary begon in India, als een Facebook-pagina waar voorbeelden van tabaksmarketing via crowdsourcing werden verzameld. Om meer mensen te bereiken werd Canary vervolgens omgebouwd tot een AI-monitoringservice die kon worden uitgebreid naar Indonesië, Mexico en sinds 2024 ook naar Brazilië en China. Er zijn ook plannen om in de Filipijnen en Zuid-Afrika te gaan scannen naar toenemende online alcoholmarketing.
In India heeft Canary al meer dan 4 miljoen mensen weten te bereiken met tegencampagnes van lokale teams die de invloed van de industrie actief bestrijden door antitabakcontent te creëren met dezelfde tactieken die de tabaksindustrie gebruikt. In Mexico heeft Canary ook met de landelijke overheid een massamediacampagne gelanceerd om de schadelijke effecten van e-sigaretten onder de aandacht te brengen.
Voorbeelden uit India
Uit het laatste rapport van Canary blijkt dat tabaksreclame in India met name wordt verspreid via filmpromoties waarin beroemde acteurs worden getoond met sigaretten als symbool van mannelijkheid, wilskracht en heldhaftigheid. Een van de grootste bioscoopketens in India, Miraj Cinemas, is nota bene in handen van de Miraj Group, een bedrijf dat handelt in alternatieve tabaksproducten. Volgens Indiase wetgeving zijn er weliswaar beperkingen op het weergeven van tabaksmerken in films, op tv en op streamingplatforms, maar veel van de beelden die worden verspreid bevatten geen omschrijving waar tabak in voorkomt en ontsnappen daardoor aan standaard zoekfuncties. AI kan dit echter wel identificeren.
Het overgrote deel van de marketing in 2024 werd gedetecteerd op platforms als Instagram (36 procent), Facebook (34 procent) en Twitter (28 procent), en in veel mindere mate op YouTube (2 procent) en het nieuws (1 procent). De industrie weet heel goed welke platforms populair zijn onder de jongste potentiële klanten en dat deze platforms het minst worden gemonitord door handhavende instanties.
De voordelen van AI
In tegenstelling tot AI-tools zijn traditionele methodes van tabaksontmoediging zoals accijns of reclameverboden vaak lastiger te implementeren in lage- en middeninkomenslanden, aldus Magsumbol. Ze bereiken niet genoeg schaal en zijn daardoor op de lange termijn niet altijd even effectief. AI-tools daarentegen zijn relatief goedkoop, makkelijk op te schalen, snel aan te passen aan een lokale context en zeer geschikt om een jongere demografie te beschermen tegen schadelijk invloeden online. Canary zal bijvoorbeeld in de nabije toekomst ook worden toegepast bij het opsporen van reclames voor ultra-bewerkt voedsel, suikerrijke dranken en alcohol. AI heeft op die manier een groot potentieel voor het bevorderen van publieke gezondheid in het digitale tijdperk.
tags: jongeren | Tobacco Control | social media | reclameverbod | tabaksreclame | AI