Een gratis proefperiode van twee weken. Dat is één van de lokkertjes van Philip Morris om de Maori’s in Nieuw-Zeeland verslaafd te krijgen aan de rookloze sigaret, de IQOS/Heets. Medewerkers van de tabaksmultinational bezoeken plekken waar Maori’s graag komen en bieden ‘uitgebreide hypercare-programma’s’ aan.

Door de webredactie

Nieuw-Zeeland staat bekend om zijn kiwi’s, zijn schapen en om de Maori’s, die er zonder tabaksgebruik woonden totdat de Engelsen binnenvielen. De pakweg 500.000 overgebleven Maori’s zijn dikwijls werkloos, wonen in slechte huizen, zijn aan de drank - én aan het roken, zo blijkt uit een recent artikel op Newsroom.co.nz, een platform voor onafhankelijke journalistiek in Nieuw-Zeeland. Ongeveer 37 procent van de Maori-vrouwen is verslaafd aan roken.

Rugbyclubs

Tabaksreus Philip Morris heeft van de Maori’s een bijzondere doelgroep gemaakt, zo blijkt uit speurwerk van Newsroom.co.nz. De Maori’s moeten aan de IQOS/Heets. De IQOS (afkorting van ‘I quit ordinary smoking’) is een heat-not-burn-product, een apparaatje waarin een speciaal daarvoor ontwikkelde sigaret (de Heets) gaat die de tabak verhit in plaats van verbrandt.
Hoe bereikt Philip Morris deze inheemse bevolkingsgroep? Om te beginnen stuurt het bedrijf medewerkers naar plekken waar Maori’s graag komen, zoals rugbyclubs. Recent werden twee sessies gehouden in zo’n club, met telkens meer dan honderd leden. Daar kregen de sportieve gasten een mooi aanbod: twee weken gratis de IQOS op proef.
Wie anderen aan de IQOS weet te krijgen, ontvangt bovendien een productvoucher van 30 Nieuw-Zeelandse dollar. Niet alleen vanwege de financiële voordeeltjes gaan de Maori’s de IQOS gebruiken, ook het “uitgebreide hypercare-programma” speelt een rol. “Wij volgen onze klanten continu en zorgen ervoor dat hun product in orde is, dat het beschikbaar is,” aldus een medewerker van Philip Morris.

Out-of-pocket-problemen

Ook op andere plekken waar veel Maori’s komen, staan medewerkers van de tabaksfirma paraat om de kortingsdeals aan te bieden. Het bedrijf spreekt over ‘community activations’ of ‘community outreaches’.
James Williams van Philip Morris in Nieuw-Zeeland zegt dat het bedrijf het IQOS-apparaat voor de helft van de prijs – 50 Nieuw-Zeelandse dollar (30 euro) in plaats van 100 (60 euro) – verkoopt aan Maori’s, omdat ze “out-of-pocket-problemen” hebben. Sommige rokers hebben geen creditcard en kunnen niet online bankieren. “We moeten er dus voor zorgen dat we ze op de juiste manier bij ons betrekken en we willen niet dat de prijs hen afremt,” zegt Williams.

Minder schadelijk?

De Maori’s vernemen dat de IQOS-sigaret 90 tot 95 procent minder schadelijk is dan een gewone sigaret – gebaseerd op het idee dat de tabak in het IQOS-apparaat tot ongeveer 300°C wordt verhit, in plaats van verbrandt bij zo’n 800°C, en dat dat minder kwaad kan. Dat dit onzin is, blijkt uit een artikel in het Amerikaanse wetenschappelijke toptijdschrift JAMA, en uit een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control.
Newsroom.co.nz sprak met dr. Sukhwinder Sohal, onderzoeker aan de Universiteit van Tasmanië. “Het is niet 90 procent veiliger, helemaal niet,” zegt Sohal, die hoofdonderzoeker was in een studie waarin werd vastgesteld dat dit heat-not-burn-product niet minder toxisch is voor menselijke longcellen dan gewone sigaretten.

Van de zesde verdieping

Shane Kawenata Bradbrook noemt de tactiek van Philip Morris afschuwelijk. Bradbrook zet zich in voor een rookvrije Maori-gemeenschap. “In plaats van van de tiende verdieping van een gebouw te springen, spring je van de zesde verdieping. Het is nog steeds schadelijk,” zegt hij over het IQOS-product. “Het is zeer verslavend. Ze maken mensen levenslang afhankelijk, kloppen ze het geld uit de zak. En, laten we eerlijk zijn,” besluit hij, “Maori’s zijn degenen die zich dat het minste kunnen veroorloven.”
Jenny Salesa, de minister van Volksgezondheid in Nieuw-Zeeland, laat weten sceptisch te zijn over tabaksfabrikanten die zeggen dat zij Maori’s van het roken af willen helpen. “Ze maken zich niet druk over onze volksgezondheid, maar willen gewoon geld verdienen.”