De Belgische Stichting tegen Kanker speelt een belangrijke rol in drie domeinen, te weten de wetenschap, het begeleiden van patiënten en hun familie en opsporing en preventie. Suzanne Gabriels is expert tabakspreventie bij de Stichting tegen Kanker en schreef op de website over een pervers bijverschijnsel van de emancipatie van de vrouw: de stijgende longkankersterfte onder vrouwen. 

Door Suzanne Gabriels 

Begin augustus verscheen in het gezaghebbende tijdschrift Cancer Research een studie waarbij voorspellingen worden gemaakt over de borst- en longkanker sterfte bij vrouwen. Bestaande mortaliteitsgegevens over kanker voor de jaren 2008 en 2014 in 52 landen werden geanalyseerd en geprojecteerd naar de toekomst toe. Deze projecties tonen dat tegen 2030 bij vrouwen de sterftecijfers voor longkanker zullen stijgen, terwijl ze voor borstkanker net dalen. Daardoor zullen tegen 2030 in de meeste rijke landen meer vrouwen sterven aan longkanker dan aan borstkanker. De stijgende longkankersterfte bij vrouwen is een pervers bijverschijnsel van de emancipatie van de vrouw.

De naoorlogse generatie van vrouwen is het rookgedrag van mannen gaan kopiëren. Aangezien roken de belangrijkste risicofactor voor longkanker is, komen vrouwen alsmaar dichter bij de sterftecijfers van de mannen. Dit gebeurt nu omdat longkanker pas na ongeveer 20 jaar roken opduikt en omdat vrouwen decennia later dan mannen massaal zijn beginnen roken.

Vlaamse sterftecijfers

Ook in ons land zit longkanker bij vrouwen in de lift. Uit een analyse van de Vlaamse sterftecijfers door het Agentschap Zorg en Gezondheid bleek al dat bij vrouwen longkanker in 2014 de grootste doodsoorzaak was in de leeftijdscategorie tussen 55 en 64 en tussen 70 en 74 jaar. Voordien was dat borstkanker.

In 2014 lag vanaf de leeftijd van 55 jaar de longkankersterfte bij mannen significant hoger dan bij vrouwen … maar de sterftecijfers voor vrouwen komen steeds dichter bij die voor mannen te liggen. Terwijl het sterfterisico door longkanker bij mannen tussen 40 en 84 daalde van 2004 tot 2014, is het in diezelfde periode gestegen bij vrouwen boven de 50 jaar. In deze sterftecijfers van de mannen zie je nu al het effect van tabakspreventie en de daling van het aantal rokers onder de mannen. Maar bij vrouwen moet het ergste dus nog komen. Een ongezonde vorm van emancipatie!

Genderspecifieke verschillen

Zowel mannen als vrouwen worden verslaafd aan nicotine, maar recent genetisch onderzoek toont geslachtsverschillen in het metabolisme van nicotine en dit in het nadeel van vrouwen bij wie het verslavingseffect bij minder nicotine optreedt dan bij mannen. Zowel mannen als vrouwen worden ziek en sterven door het roken, maar er is meer en meer bewijs dat vrouwen niet alleen makkelijker verslaafd geraken, maar tevens al bij lagere blootstelling (i.c. bij minder roken) longkanker ontwikkelen dan mannen.

Gezondheidsenquête

Dat probleem van verslaving wordt ook bevestigd in de laatste gezondheidsenquête bij Belgische jongeren tussen 15 en 24 jaar zien we een daling van het aantal rokers, van 25% (2008) naar 22% (2013). Als je evenwel inzoomt op de geslachtsverschillen, stel je een ferme daling vast bij jongens (van 29% naar 21%) en juist een stijging bij meisjes (van 21% naar 22,5%). Hiermee was in 2013 het % rokers bij jonge vrouwen voor het eerst hoger dan bij jonge mannen.

Dit is niet het soort emancipatie dat ik vrouwen toewens! Liever gelijk loon voor gelijk werk en liever extra geld voor tabakspreventie!

Dit artikel verscheen eerder op de website van de Stichting tegen Kanker en werd met toestemming van de auteur hier intergraal doorgeplaatst.