line

Column NRC Next: Weer roken

donderdag 19 september 2013

Columnist Margriet Oostveen laat zich inspireren door TabakNee in haar column 'Weer roken' die gisteren in NRC Next verscheen.

Weer roken

MARGRIET OOSTVEEN

Toen mijn vader 24 jaar geleden met longkanker was gediagnosticeerd zette hij zijn longarts net zo lang het mes op de keel tot die, met veel tegenstribbelen, wilde zeggen hoe lang hij nog zou leven. Niet lang meer. Mijn vader liep het ziekenhuis uit, stak op de stoep een Caballero op en zei: „Ik mag weer roken van de dokter."

En nu gaan we ons, afhankelijk van je gezichtspunt, eindelijk helemaal kapot bezuinigen, dan wel fijn participatiesamenleven. Maar detail: de geplande accijnsverhoging voor tabak van 9 procent is voorlopig van de baan. We mogen weer roken van de dokter.

Toen ik zelf in de jaren tachtig begon met roken was Elco Brinkman nog minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en begon die zich net sterk te maken voor zijn „zorgzame samenleving", wat er toen ook al op neer kwam dat mensen hun eigen problemen moesten oplossen. Brinkman werd nog weggelachen door links – het idéé.

Mijn vader was van de Mad Men-generatie, die pas ergens halverwege begon te beseffen hoe slecht roken is. Er was dus rook in de huiskamer, in de Peugeot, in de keuken – ook als hij 's avonds laat na zijn werk nog in het donker op de rand van mijn bed kwam zitten voor een aai over mijn bol, was dat met een sigaret in zijn hand. De geur van rook werd zo niet alleen doodnormaal, maar bracht ook letterlijk geborgenheid. Zie daar maar eens vanaf te komen, zorgzame samenlevers.

Dus toen ik er dan eindelijk voorgoed in slaagde te stoppen met roken was Elco Brinkman al lang en breed ex-kankerpatiënt, voorzitter van de CDA-fractie in de Eerste Kamer en nog maar net vertrokken als commissaris bij Philip Morris. Weer was het crisis. Links zag nu wel wat in de aankoop van de Joint Strike Fighter.

We mogen weer roken van de dokter. Dus laat ons ter verhoging van de feestvreugde nog één keer rondneuzen op tabaknee.nl, die boeiende website over de tabakslobby, dit voorjaar bekend geworden dankzij de strijdbare longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker. Daar is onder meer te lezen hoe 'Minister van Tabak' Edith Schippers (Volksgezondheid) de anti-rookmaatregelen „doorgeschoten" noemde. En veel interessants over 'kampioen tabakslobbyen' Niek Jan van Kesteren, algemeen directeur van VNO-NCW. Via YouTube is een ronduit roerende toespraak van Van Kesteren te zien, waarin hij tabak op de conferentie 'Illegale handel en accijns' achtereenvolgens „een zwart schaap", „een zondebok" en „een machteloze melkkoe" noemt.

In Vrij Nederland zei Van Kesteren: „We weten dat tabak heel slecht is voor mensen, maar we verdienen er een hoop geld aan."

En: „De Nederlandse Staat heeft tabak nodig om zijn begroting rond te krijgen. Daarnaast zorgt deze industrie voor werkgelegenheid."

Hoge belastingtarieven, weten longartsen, behoren tot de meest effectieve manieren om te voorkomen dat kinderen gaan roken. Maar de begroting is weer rond. Ieder zijn verantwoordelijkheid.

En we hebben nu zelf kinderen. Participeer ze.