Het RIVM onderzocht de concentraties nicotine die rokers van nicotinesticks zonder tabak binnenkrijgen en concludeert dat die tot 25 keer hoger zijn dan eerder berekende advieswaarden. Verder in Kort binnenlands nieuws: Campagne Jong Geleerd haalt ‘vrije keuze’ onderuit.

Door de webredactie

De emissies van nicotinesticks zonder tabak voor gebruik in verhittingsapparaatjes bevatten veel meer nicotine dan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) adviseert. Dat blijkt uit een Kennisnotitie van het instituut.

In mei bracht het RIVM een zogenaamd briefrapport uit waarin advieswaarden worden gegeven voor blootstelling aan nicotine via inhalatie uit een nicotineproduct zonder tabak waarbij geen schadelijke effecten van nicotine verwacht worden. Dit op verzoek van de regering, die van plan is eisen te gaan stellen aan dit soort producten onder de aanpassing van de Tabakswet die op 1 januari van kracht is geworden. Omdat de sticks geen tabak bevatten, maar cellulosevezels of rooibosthee, vallen ze niet onder de nu geldende Europese wetgeving. Nicotinesticks zonder tabak zijn sinds vorig jaar op de Nederlandse markt.

25 en 18 keer meer dan advies

In de vorige week gepubliceerde Kennisnotitie zijn de emissies van vier in Nederland verkrijgbare sticks vergeleken met de eerder opgestelde advieswaarden. Die waarden zijn vastgesteld op basis van twee belangrijke gezondheidseffecten: systemische toxiciteit (een hogere hartslag) en lokale toxiciteit (irritatie van de luchtwegen). Het RIVM concludeert dat voor systemische toxiciteit niet meer dan 0,028 mg nicotine in de emissie van een nicotineproduct zonder tabak voor inhalatie mag zitten en voor lokale toxiciteit een maximale concentratie van 0,07 mg/L. Om goed te beschermen tegen beide soorten toxiciteit, moeten beide waarden worden toegepast op nicotinesticks zonder tabak.

De werkelijkheid blijkt anders: sticks van Philip Morris (Levia) en British American Tobacco (Veo) leveren respectievelijk 0,7 mg en 1,0 mg nicotine op. Dat is voor Levia 25 keer hoger dan de ondergrens voor systemische toxiciteit en 18 keer voor lokale toxiciteit. De Veo-sticks vallen dus nog hoger uit.

Gemeten met WHO Intense

Opmerkelijk detail: bij gebrek aan een wettelijk voorgeschreven meetmethode voor het bepalen van de nicotineniveaus in emissies van sticks (met of zonder tabak), “is een gevalideerd afrookprotocol voor sigaretten gebruikt dat het gebruik door consumenten zo nauwkeurig mogelijk simuleert”, staat in een beschrijving van onderzoeksmethodiek. Dat blijkt de WHO Intense-methode, waarvoor Rookpreventie Jeugd als sinds 2019 strijdt om die ingevoerd te krijgen voor sigaretten. Op 10 juli wordt hierover een conclusie verwacht van de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie in de zaak waarin Rookpreventie Jeugd in eerdere aanleg in het gelijk werd gesteld.

Campagne Jong Geleerd haalt ‘vrije keuze’ onderuit

Driekwart van de jongeren vindt dat vapen helemaal verboden zou moeten worden, blijkt uit nieuw onderzoek (Generatiemonitor) van Ipsos I&O voor Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds). In 2022 was dit in eenzelfde onderzoek nog 59 procent. Bijna alle jongeren (90 procent) zijn zich bewust van de schadelijkheid van roken en vapen, en 78 procent beseft dat het verslavend is. Jongeren worden kritischer en bewuster als het om roken en vapen gaat, stellen de fondsen, maar tegelijkertijd weet de industrie nog steeds jongeren verslaafd te maken.

Dat dit een bewuste strategie is van deze verslavingsindustrie maken de fondsen duidelijk met de nieuwe campagne ‘Jong Geleerd’. Daarin maken testimonials van volwassen rokers duidelijk dat beginnen met roken in je tienerjaren geen vrije keuze genoemd kan worden. De campagne wordt ondersteund met een video waarin hoogleraar tabaksontmoediging Marc Willemsen uitlegt hoe verslavend nicotine is en dat alle producten van de nicotine-industrie zo worden bewerkt dat ze vrijwel onontkoombaar zijn voor jongeren. “Als je dit goed tot je door laat dringen, dan kun je niet meer spreken van een vrije keuze.”