Uit Amerikaans onderzoek naar verkochte aantallen e-sigaretten, de vloeistofvolumes en nicotineconcentraties blijkt dat de nicotine-inhoud van wegwerp-vapes in vier jaar tijd met 2.365 procent is toegenomen. Jongeren krijgen via de populaire vapes steeds meer nicotine binnen.

Door de webredactie

In de VS is de verkoop van wegwerp-vapes in de afgelopen vier jaar explosief gestegen, terwijl de volumes en de hoeveelheid nicotine in die vapes nog veel harder groeiden. Tussen februari 2020 en juni 2024 steeg de maandelijkse hoeveelheid verkochte nicotine in e-sigaretten met 249 procent, 7,2 keer meer dan de stijging van het aantal verkochte eenheden met 34,7 procent (van 15,7 miljoen stuks naar 21,1 miljoen).

Wegwerp-vapes (e-sigaretten voor eenmalig gebruik) kenden de grootste stijging in het aantal verkochte milligrammen nicotine, grotendeels te danken aan de toename van het e-liquidvolume. In juni 2024 bevatte een wegwerp-vape 9,0 keer meer e-vloeistof dan een voorgevulde cartridge voor e-sigaretten. De prijs per milligram nicotine in voorgevulde cartridges was echter 3,7 keer hoger dan die van wegwerpapparaten.

Dat zijn de conclusies van een recent in het American Journal of Preventive Medicine gepubliceerde Amerikaanse studie door onderzoekers van de CDC Foundation en het Truth Initiative, waarin gegevens over aantallen verkochte e-sigaretten zijn vergeleken met cijfers over verkochte vloeistofvolumes en nicotine-inhoud.

60 pct. e-sigaretten is wegwerp-vape

Tussen februari 2020 en juni 2024 groeide het aantal verkochte wegwerp-vapes met 201,3 procent, terwijl het aantal verkochte voorgevulde vloeistofcartridges met 23,8 procent daalde. Over dezelfde periode steeg de nicotine-inhoud van de wegwerp-vapes met maar liefst 2.364,5 procent, terwijl dat bij de cartridges slechts 1,3 procent was. In juni 2024 waren wegwerp-vapes goed voor 58,1 procent van het totaal aan verkochte e-sigaretten en voor 74 procent van de totaal verkochte nicotine. In 2023 betrof bovendien 80 procent van de verkochte aantallen en 88,2 procent van de verkochte nicotine-inhoud e-sigaretten met smaakjes.

Ondertussen daalde de prijs per milligram nicotine in wegwerp-vapes vanaf juli 2020 aanzienlijk, terwijl dat voor cartridges nauwelijks het geval was. Was in juli 2020 de prijs per mg nicotine nog gelijk, in juni 2024 was de nicotine in cartridges 3,7 keer zo duur ($ 0,11/mg) als in wegwerp-vapes ($ 0,03/mg).

Goedkoop en aantrekkelijk

De grotere volumes en verhoudingsgewijs dalende prijs baren gezondheidsexperts grote zorgen. “Een wegwerp-e-sigaret bevat tegenwoordig aanzienlijk meer nicotine dan een paar jaar geleden, wat een groter verslavingsrisico met zich meebrengt, vooral voor jonge gebruikers”, zegt onderzoeksdirecteur bij Truth Initiative Megan Diaz in een persbericht. “Deze bevindingen geven aanleiding tot ernstige zorgen over de toegang en betaalbaarheid van e-sigaretten voor jongeren, omdat wegwerp-e-sigaretten niet alleen het populairste product onder jongeren zijn, maar ook de goedkoopste manier om grote hoeveelheden nicotine binnen te krijgen en ze verkrijgbaar zijn in aantrekkelijke smaken.”

Het is voor het eerst dat niet alleen naar aantallen verkochte eenheden van e-sigaretten is gekeken, maar ook naar de hoeveelheid nicotine die wordt afgegeven, rekening houdend met zowel het vloeistofvolume als de nicotineconcentratie. Deze aanpak geeft een nauwkeuriger beeld van de daadwerkelijke blootstelling aan nicotine en kan volgens de onderzoekers beleidsmakers helpen bij het ontwikkelen van effectiever overheidsbeleid.

“Metingen die zowel het volume van e-liquid als de nicotineconcentratie in aanmerking nemen, geven een nauwkeuriger beeld van de omvang van de huidige e-sigarettenmarkt en van de nicotineconsumptie”, stelt promovendus Fatma Romeh M. Ali, gezondheidseconoom en consultant bij de CDC Foundation en eerste auteur van de studie. “Het meten van de verkoop van e-sigaretten in milligram nicotine, in plaats van simpelweg producten te tellen, is essentieel om de impact op de volksgezondheid te begrijpen.”

Ook hier vapes met 30.000 trekjes

In de EU geldt een maximale vloeistof-inhoud voor e-sigaretten van 2 ml en een maximale nicotine-inhoud van 20 mg per ml. In Nederland geldt sinds vorig jaar bovendien het smaakjesverbod voor e-sigaretten, die nog slechts in tabakssmaak verkocht mogen worden aan mensen boven de 18. De maxima zijn ook afgestemd op volwassenen.

In de praktijk blijken jongeren nog steeds veelvuldig smaakjes-vapes te kopen bij winkels onder de toonbank en via straatdealers. En ook hier zien onderzoekers de volumes en nicotine-inhoud van die vapes toenemen. Vorige maand noemde arts-epidemioloog Esther Croes van het Trimbos-instituut dit soort vapes op basis van een verdiepende studie ‘ware kinderlokker-vapes’. “Er zitten nicotineconcentraties in die tot zeker twee keer boven de wettelijke norm liggen. Die norm is daarnaast ingesteld op volwassenen die nicotine al gewend zijn. En dan heb ik het nog niet over het volume: waar 600 inhalaties zijn toegestaan, zien wij vapes met 30.000 inhalaties – vergelijkbaar met tientallen pakjes sigaretten in één apparaat.”

Inmiddels zijn er steeds meer gevallen bekend van jonge gebruikers van dit soort vapes die met ernstige longaandoeningen in het ziekenhuis belandden. De overheid reageert daar nu op met de campagne ‘Zeg nee tegen vapen’, waarin ouders worden opgeroepen in een vroeg stadium het gesprek met hun kinderen aan te gaan over de gevaren van e-sigaretten. De bijbehorende website neetegenvapen.nl biedt daarvoor handvatten en tips.