Een Australische ‘taskforce’ waarin allerlei overheidsinstanties samenwerken gaat de illegale handel van tabak bestrijden. Verder in Kort buitenlands nieuws: FCTC waarschuwt voor inmenging bij COP / ‘Sigarettenfilters moeten verboden worden’ / Toename gelijktijdig gebruik nicotineproducten in VS / Cannabis met tabak verandert het brein / Tabak in schappen zien, beïnvloedt rookgedrag / Thema World No Tobacco Day 2026 bekend / Belize voert antirookwet in.

Door de webredactie

De Australische overheid heeft een stevige nieuwe ‘taskforce’ opgericht om illegale tabakshandel aan te pakken. De National Disruption Group (NDG) zal onder leiding van de douane de smokkel en handel van illegale tabaksproducten tegengaan. De groep bestaat uit vertegenwoordigers van verschillende instanties: de nationale politie, financiële waakhond AUSTRAC, de Criminal Intelligence Commission, de belastingdienst, Binnenlandse Zaken, gezondheid- en landbouwministeries, Services Australia (een Australische versie van het UWV) en een speciale commissaris voor illegale tabakshandel.

Volgens minister van Binnenlandse Zaken Tony Burk zijn criminele groepen die zich met illegale tabakshandel bezighouden, ook betrokken bij andere illegale activiteiten. Hij noemt brandstichting, drugshandel en exploitatie van kinderen. “Al deze dingen beginnen te vermengen”, zei Burke. De NDG wordt gefinancierd vanuit de douane, die omgerekend meer dan 100 miljoen euro tot zijn beschikking heeft om illegale tabakshandel tegen te gaan. Sinds vorig jaar heeft de Australische overheid in totaal bijna 200 miljoen euro uitgetrokken om de handel te stoppen en de volksgezondheid te beschermen.

Eerder dit jaar voerde Australië strengere antirookmaatregelen in. Becky Freeman, hoogleraar Volksgezondheid aan de Universiteit van Sidney zei toen dat die maatregelen de potentie hadden om het roken in Australië verder terug te dringen, mits de overheid harder zou optreden tegen illegale handel. Daar lijkt gehoor aan te zijn gegeven.
Lees verder bij ABC News

FCTC waarschuwt voor inmenging bij COP 

In aanloop naar de Conference of the Parties (COP11) van het Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (WHO-FCTC) en de Meeting of the Parties (MOP) van het Protocol om illegale handel in tabaksproducten te elimineren, in november in Genève, waarschuwt het secretariaat van de FCTC voor pogingen van de tabaksindustrie om de beraadslagingen te beïnvloeden. “Met strategieën die variëren van lobbyen tot onomwonden pogingen om delegaties te manipuleren, geven de tactieken van de tabaksindustrie aanleiding voor serieuze zorg”, aldus Andrew Black, hoofd van het FCTC-secretariaat. “Dit is niet gewoon lobbyen, dit is een bewuste strategie om te proberen de consensus te torpederen en maatregelen ter bevordering van de uitvoering van het verdrag af te zwakken.” Het secretariaat roept alle partijen bij beide verdragen op om waakzaam te zijn en de conferenties te vrijwaren van elke inmenging door de tabaksindustrie en frontgroepen.
Lees meer op who.fctc.int

‘Sigarettenfilters moeten verboden worden’

Verschillende gezondheidsexperts stellen dat sigarettenfilters verboden zouden moeten worden in Groot-Brittannië. De experts zijn onder meer verbonden aan de universiteiten van Brighton, Sussex en Waterloo (Canada), Kings College London en antirookorganisatie Action on Smoking and Health. Ze doen hun uitspraken in een editorial in het tijdschrift Addiction. “Sigarettenfilters zijn ontworpen om een valse indruk van veiligheid te geven”, zegt hoofdauteur Katherine East. “In werkelijkheid verminderen ze de blootstelling aan giftige stoffen niet – en kunnen ze de schade zelfs vergroten, omdat ze mensen ertoe aanzetten dieper en langer te inhaleren. Bovendien kunnen ze schadelijke vezels en microplastics in de longen achterlaten. Ze vormen ook een belangrijke bijdrage aan de wereldwijde plastic-afvalcrisis.” De experts roepen naast een verbod op filters ook op tot een sterke publiekscampagne om de filtermythe te ontkrachten en duidelijk te maken hoe de industrie filters al lange tijd gebruikt om consumenten te misleiden.
Lees verder in The Guardian

Toename gelijktijdig gebruik nicotineproducten in VS

Het gebruik van meerdere nicotineproducten tegelijk is toegenomen onder Amerikaanse jongeren. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Truth Initiative naar veranderingen in het gebruik van nicotineproducten tussen 2021 en 2024 onder bijna 25.000 jongeren (15-24 jaar). De resultaten zijn gepubliceerd in Preventive Medicine Reports. Uit de studie blijkt dat duaal gebruik van e-sigaretten en traditionele tabaksproducten het meest voorkomt (27,8 procent), terwijl combinaties met nicotinezakjes sterk toenemen. Zo steeg het gebruik van e-sigaretten en nicotinezakjes door elkaar met 14,75 procent in één jaar. De onderzoekers pleiten voor striktere regelgeving, voortdurende monitoring en gerichte preventiecampagnes om het gebruik van meerdere nicotineproducten onder jongeren te beperken.
Lees verder bij Science Direct

Cannabis met tabak verandert het brein

Gelijktijdig gebruik van tabak en cannabis leidt tot veranderingen in het brein die mogelijk de oorzaak zijn van vaker voorkomen van depressie en angststoornissen bij deze gebruikers. Onderzoekers van McGill University in Canada vonden duidelijke verschillen in PET-scans van de hersenen van duale gebruikers en zij die alleen cannabis gebruikten. In het brein van duale gebruikers is veel meer van een enzym aanwezig dat moleculen afbreekt die een rol spelen bij de stemmings- en stress-regulatie. Het onderzoek gaat nu herhaald worden met sigarettenrokers en gebruikers van e-sigaretten.
Lees meer op de site van McGill

Tabak in schappen zien, beïnvloedt rookgedrag

Rokers die in winkels tabak in de schappen zien liggen, hebben meer behoefte om te roken. Dat blijkt uit onderzoek van de University of Pennsylvania. Op plaatsen waar meer tabakswinkels zitten (gemeten met geolocatie op een app), hadden rokers meer behoefte om te roken en rookten ze ook meer. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd op Jama Open Network. De onderzoekers stellen dat zowel rokers als beleidsmakers moeten weten dat die invloed (tabaksproducten zien, doet roken) bestaat.
Lees verder bij Penn Today

Thema World No Tobacco Day 2026 bekend

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft het thema voor de World No Tobacco Day 2026 bekendgemaakt: ‘Unmasking the appeal – countering nicotine and tobacco addiction’. Met de campagne wil de WHO uit de doeken doen hoe de tabaks- en nicotine-industrie probeert een nieuwe generatie, in het bijzonder kinderen en adolescenten, verslaafd te maken door producten opnieuw uit te vinden en in een ander jasje te steken.
Lees verder bij de WHO

Belize voert antirookwet in

Het Midden-Amerikaanse land Belize heeft een strenge antirookwet ingevoerd waarin maatregelen zijn opgenomen die overeenkomen met de maatregelen in het internationale kaderverdrag FCTC van de WHO. Dat betekent dat er regulering komt van de verkoop, het gebruik, het adverteren voor en het verpakken en labelen van tabaks- en andersoortige nicotineproducten als vapes. Ook wordt de tabaksindustrie voortaan buiten de deur gehouden als er antirookbeleid wordt gemaakt. Minister van Volksgezondheid Kevin Bernard zei op die manier “huidige en toekomstige generaties te willen beschermen tegen de verwoestende gevaren van tabaksgebruik en blootstelling aan rook.”
Lees verder bij Greater Belize