Een analyse van het nicotinegebruik in Ierland tussen 2015 en 2023 laat zien dat dit in zijn totaliteit nauwelijks is gedaald. Afgenomen tabaksgebruik is ruimschoots gecompenseerd door e-sigaretgebruik. Onder 15- tot 24-jarigen is het nicotinegebruik enorm gestegen.

Door de webredactie

Tussen 2015 en 2023 is het gebruik van nicotineproducten in Ierland nauwelijks gedaald. Het gebruik van e-sigaretten en van duaal gebruik van sigaretten en e-sigaretten door elkaar is in deze periode verdubbeld. Maar de sterkste stijging deed zich voor onder 15- tot 24-jarigen. In deze groep is het gebruik van nicotineproducten gestegen van 19,6 procent in 2015 naar 30 procent in 2023. Werd in 2015 dubbelgebruik van sigaretten en e-sigaretten nog vooral in verband gebracht met pogingen om te stoppen met tabak, in 2023 is dat niet langer het geval.

Dat blijkt uit een nieuwe analyse van de ontwikkelingen in tabaks- en e-sigaretgebruik in Ierland door een coalitie van Ierse overheids- en universitaire instellingen. Het onderzoek werd gepubliceerd in The Lancet Regional Health Europe. De onderzoekers stellen op basis van de uitkomsten dat de regelgeving voor e-sigaretten sterk moet worden aangescherpt en dat nieuw beleid moet worden ingezet om een eindspel voor tabaksproducten in Ierland te bereiken.

Trendbreuk vanaf 2019

Het gebruik van nicotineproducten in Ierland is tussen 2015 en 2023 afgenomen van 24,6 naar 22,9 procent. Het gebruik van tabak daalde van 22,8 naar 17,7 procent, terwijl het gebruik van e-sigaretten (inclusief vapes) van 3,1 naar 8,4 procent steeg en het duaal gebruik van 1,3 naar 3,1 procent. Het aller zorgelijkst is natuurlijk die stijging van het nicotinegebruik naar 30 procent onder de jongste groep. Grafieken in de studie laten zien hoe een dalende trend in het tabaksgebruik in 2019 tot stilstand is gekomen en hoe vanaf dat jaar het gebruik van e-sigaretten omhoog is geschoten.

In 2015 was het e-sigaretgebruik in de groep 15 tot 24 jaar nagenoeg non-existent, maar in 2023 was dat de grootste gebruikersgroep. Hetzelfde geldt voor duaal gebruik van tabak en e-sigaretten. Deze uitkomsten laten glashelder zien hoe de tabaksindustrie een manier vond om het gestaag afnemende tabaksgebruik te keren en een nieuwe generatie aan zich te binden met de e-sigaret. Daarbij is zij in Ierland geholpen door het feit dat pas eind 2023 een verbod van kracht werd op verkoop van e-sigaretten aan jongeren onder de 18. Nieuwe maatregelen zijn nu wel in aantocht: Ierland verhoogt volgend jaar de leeftijdsgrens voor de aankoop van tabaksproducten van 18 naar 21 jaar en voert tegelijk een vergunningstelsel in voor verkopers van sigaretten en e-sigaretten.

‘Nicotine is een vergif’

Ierland heeft een experiment met ‘onbeperkte toegang’ tot vapes gezien, met zorgelijke gevolgen, zegt Paul Kavanagh, voorzitter van de klinische adviesgroep over roken en e-sigaretten van het Royal College of Physicians en een van de auteurs van de studie, in de Irish Examiner. “Het kan nog 10, 15, 20 jaar duren voordat we een definitief en duidelijk beeld hebben van de gezondheidseffecten van e-sigaretten, vooral als het gaat om ziektecategorieën als kanker. Nicotine is een vergif, het is een psychoactieve drug en het is verslavend. Deze e-sigaretproducten bevatten nicotine, en dat kunnen ze bevatten in onzekere en onvoorspelbare doses. Natuurlijk is er dan ook die zorg dat het gebruik van een e-sigaret ertoe kan leiden dat jonge mensen beginnen met roken.”