Vertegenwoordigers van de grote tabaksbedrijven zaten deze week aan een ronde tafel van de commissie Sociale Zaken van de Assemblée nationale in Frankrijk. Verder in Kort buitenlands nieuws: WHO-directeur: Laat de geschiedenis zich niet herhalen / Invloed lobby zichtbaar in VN-aanbevelingen / Canada: scholieren roken om met vapen te stoppen / Queensland wil ook huisbaas tabakswinkel bestraffen / Bath brengt tweede podcastserie over Big Tobacco.

Door de webredactie

Vertegenwoordigers van de grote tabaksfabrikanten mochten eerder deze week hun zegje doen tegenover de commissie Sociale Zaken van de Franse Assemblée nationale. De commissie organiseerde twee ronde tafels over de maatschappelijke schade die de tabaksindustrie in Frankrijk aanricht. Jaarlijks sterven 75.000 Fransen aan de gevolgen van tabaksgebruik, 13 procent van alle sterfgevallen. Bij de eerste ronde tafel zaten gezondheidsorganisaties aan. Daar stelde Loïc Josseran van de Alliance Contre le Tabac (ACT) dat tabak de Franse staat verarmd. “De Franse staat verliest geld door tabak te verkopen en door zich een bondgenoot van de tabaksindustrie te maken”, stelde hij volgens LCP (La Chaine Parlementaire). Ook wees hij op de 60 procent van de vergunninghoudende tabaksverkopers die tabak en vapes aan minderjarigen verkopen. Daarin kreeg hij bijval van Yves Martinet van het Conceil national contre le tabagisme, die strengere sancties bepleitte.

In de tweede ronde tafel kregen de tabaksfabrikanten het woord, ondanks het feit dat het Franse parlement sinds 2022 in de gedragscode voor parlementsleden voorschrijft dat contacten met de tabaksindustrie tot het strikt noodzakelijke moeten worden beperkt om de activiteiten van de industrie beter te kunnen reguleren. Nu mochten vertegenwoordigers van Japan Tobacco International, Philip Morris en Imperial Brands al hun bekende argumenten debiteren. Daarbij werd uiteraard gewezen op de illegale handel, die het gevolg zou zijn van de hoge accijnzen in Frankrijk. Eerder had Josseran dat echter weersproken door aan te geven dat 80 procent van de sigaretten bij reguliere tabakswinkels wordt gekocht, 15 tot 20 procent legaal in het buitenland en maximaal 5 procent illegaal wordt gekocht.

De tabaksfabrikanten kregen wel weerwoord van verschillende gedeputeerden. Hadrien Clouet van La France insoumise verbaasde zich over de ontvangst door de Assemblée nationale van “een industrie die met opzet 75.000 mensen per jaar doodt”.
Lees meer bij lcp.fr

WHO-directeur: Laat de geschiedenis zich niet herhalen

“Als leiders, als hoeders van de volksgezondheid, moeten we handelen. E-sigaretten, nicotinezakjes en andere opkomende producten zijn ontworpen om jonge mensen aan de haak te slaan. We kunnen niet toestaan dat de geschiedenis zich herhaalt.” Dat zei Saia Ma’u Piukala, regionaal directeur voor de West Pacific van de Wereldgezondheidsorganisatie, deze week in New York in de context van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Piukala sprak tijdens een bijeenkomst over niet-overdraagbare ziekten en mentale gezondheid, waar hij terugblikte op twintig jaar Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (FCTC). Daarbij somde hij de verworvenheden in de wereldwijde tabakscontrole op, maar stelde ook dat de generatie die in 2005, toen het FCTC-verdrag werd getekend, is geboren en nu 20 is nog steeds door de industrie wordt belaagd. “Een nieuwe golf van producten, geraffineerde marketing en digitale beïnvloeding probeert weer helemaal opnieuw de nicotineverslaving te normaliseren”, zei Piukala. Hij riep op tot leiderschap om nieuwe generaties te beschermen tegen nicotineverslaving en stelde dat accijnsheffing nog steeds een krachtig instrument is om nicotinegebruik tegen te gaan. “Het is preventie in actie – en een model voor het aanpakken van andere niet-overdraagbare ziekten.”
Lees de hele keynote speech op who.int

Invloed lobby zichtbaar in VN-aanbevelingen

De bijeenkomst waar Piukala sprak had als einddoel om te komen tot een Politieke Verklaring waarin de belangrijkste doelen voor de reductie van niet-overdraagbare ziekten en maatregelen om die te bereiken worden opgenomen. De tabakswaakhond STOP vermoedt dat de lobby van de tabaksindustrie via verschillende landen toch weer manieren heeft gevonden om die verklaring af te zwakken. In een eerste concept stond als een van de doelen dat ten minste 80 procent van de aangesloten landen accijnzen gaat heffen of verhogen op tabak, alcohol en suikerrijke dranken, in lijn met aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. In een vierde concept van de verklaring was de doelstelling afgezwakt tot de vagere omschrijving dat landen moeten “overwegen om accijnzen te heffen of te verhogen op tabak en alcohol om gezondheidsdoelen te ondersteunen, in lijn met nationale omstandigheden.” Voor directeur Beleid en belangenbehartiging van de NCD (non-communicable diseases) Alliance, Alison Cox, is het zonneklaar wat hier is gebeurd: “Het ziet ernaar uit dat de vingerafdrukken van de gezondheid-schadende industrie hier overal op zitten.”
Lees meer op exposetobacco.org

Canada: scholieren roken om met vapen te stoppen

“Het doet me pijn om te zeggen dat we met een aantal studenten hebben gesproken die tabak gebruiken om te stoppen met vapen, omdat er minder nicotine in een sigaret of een pakje sigaretten zit dan in die smerige substantie die ze gebruiken in hun elektronische sigaretten. Het is heel eng om over na te denken.” Dat zegt Brandon Tingley, directeur van de Middlesex-London Health Unit, een handhavingsorganisatie in de Canadese staat Ontario. Hij reageerde op het groeiend aantal vapende teenagers in de staat en op berichten dat scholen 300 keer zijn organisatie inschakelden nadat ze scholieren hadden betrapt op vapen. De Health Unit spreekt in zulke gevallen met de scholieren, laat jongeren mystery aankopen doen ter controle van winkeliers en probeert met informatie het idee dat vapes minder schadelijk zouden zijn te weerleggen. Maar de aantrekkingskracht van e-sigaretten is groot, weet Tingley: “Met een vape is het een koele luchtstoot die de achterkant van hun keel raakt, samen met een sterke nicotinekick die hun hersenen in vuur en vlam zet, dus ze willen blijven vapen en ze moeten blijven vapen. Het is een verslaving.”
Lees meer op cbc.ca

Queensland wil ook huisbaas tabakswinkel bestraffen

De regering van de Australische staat Queensland wil huisbazen van tabakswinkels medeverantwoordelijk maken voor verkoop van illegale tabaksproducten. In Australië trekken veel winkeliers zich weinig aan van wetten die onder meer de verkoop van e-sigaretten anders dan via apotheken verbieden. Een wetswijziging die naar het parlement is gestuurd maakt het makkelijker om winkels die de regels overtreden drie maanden te sluiten zonder tussenkomst van een rechter en tot 12 maanden nadat een rechter zich erover heeft gebogen. Maar tegelijkertijd kunnen huisbazen die van de illegale handel weten maar een oogje toeknijpen een strafrechtelijke aangifte aan hun broek krijgen.
Lees meer bij de University of Queensland

Bath brengt tweede podcastserie over Big Tobacco

De Tobacco Control Research Group (TCRG) van de Universiteit van Bath komt met een tweede seizoen van zijn podcast ‘Deadly Tobacco: Challenging Big Tobacco’. In acht wekelijkse afleveringen belicht de podcast verschillende aspecten van de schadelijke effecten en de lobby en beïnvloeding van de tabaksindustrie. In de afleveringen gaat het onder meer over de schade van de tabaksteelt, de lobby, het narratief van de industrie over de transformatie naar minder schadelijke producten, conflicterende belangen in de wetenschap en beïnvloedingstactieken van de industrie. Met deze serie loopt de TCRG vooruit op de elfde Conference of the Parties (COP11) van landen aangesloten bij het Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (FCTC) van de Wereldgezondheidsorganisatie in november in Genève.
Lees meer op bath.ac.uk