line

Wetenschappers en KPMG in tabakslobby

maandag 19 augustus 2013

Deel 3 van de Vrij Nederland-serie over tabakslobby is woensdag 21 augustus verschenen. Ditmaal is het onderwerp hoe onderzoeken en rapporten een sleutelrol in de tabakslobby spelen. Klik hier om het hele artikel te lezen.

Enkele conclusies:

- Philip Morris zet Nederland en Europese Unie op het verkeerde been met hulp van onbetrouwbaar KPMG-rapport over illegale sigaretten.

- Toezichthouder professor Fred van Raaij bij Amphia Ziekenhuis Breda was betrokken bij tabakslobby.

- KNAW keert zich tegen hand- en spandiensten wetenschappers voor tabakslobby.

Star-rapport

Het jaarlijkse 'Star-rapport' dat KPMG Nederland uitvoert in opdracht van Marlboro-producent Philip Morris International naar de illegale handel en smokkel van sigaretten en dat door heel Europa wordt verspreid, is onbetrouwbaar. Dat stelt Pim Levelt in de Vrij Nederland van deze week. Levelt is oud-president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)  en voorzitter van de onderzoeksgroep naar de frauduleuze praktijken van Diederik Stapel.

Na nauwkeurig onderzoek komt Levelt tot de conclusie dat het KPMG-rapport niet onafhankelijk is vervaardigd en dat de informatie die erin staat oncontroleerbaar is. En dat terwijl een woordvoerder van het ministerie van Financiën aan Vrij Nederland heeft bevestigd dat dit één van de rapporten is die 'mede zullen worden gebruikt voor de door de staatssecretaris aan de Tweede Kamer toegezegde grenseffectenrapportage die na de zomer aan de Kamer zal worden aangeboden.' Op TabakNee stelde redacteur Frits van Dam al eerder dat het Star-rapport onbetrouwbaar is. Klik hier voor zijn artikel.

Philip Morris loog

Daarnaast stelt Philip Morris ten onrechte dat dit rapport mede in opdracht van de Europese Commissie en haar lidstaten is uitgevoerd. Een woordvoerder van de Commissie laat weten dat dit niet klopt. Daarmee heeft Philip Morris iedereen op het verkeerde been gezet, aldus Levelt.

De analyse van het rapport komt ter sprake in het onderzoek van de journalisten Stella Braam en Ivo van Woerden naar het netwerk van de tabaksindustrie. In het derde deel van deze serie genaamd 'De onderzoeker en de tabak', zoomen zij in op de rol van wetenschappers en onderzoeksrapporten die door de industrie worden gebruikt in hun lobby om antirookmaatregelen te voorkomen of tegen te werken.

Dr. Jan Snel

Naast het Star-rapport komt ook aan het licht dat UvA-psychofysioloog Jan Snel in de jaren '90 betrokken was bij een dekmantelorganisatie van de industrie die ARISE heette.

Professor Fred van Raaij

Andere wetenschappers hebben op conferenties ten faveure van de tabaksindustrie gesproken. Een van hen is professor Fred van Raaij  van de Tilburg University. Van Raaij heeft, zo blijkt uit interne documenten van de tabaksindustrie, een lange geschiedenis met deze industrie. Opvallend is dat hij deel uitmaakt van de Raad van Toezicht van het Amphia Ziekenhuis in Breda.

Verontwaardigd

Huidig president van de KNAW Hans Clevers spreekt in het artikel zijn verontwaardiging uit over wetenschappers die een commissariaat bekleden bij een tabaksfabrikant. Professor Pieter Leeflang was tot 2011 commissaris bij Niemeijer, onderdeel van British American Tobacco (BAT) en bekleedde vanaf 2010 de BAT Chair in Marketing aan de LUISS universiteit in Rome. Professor Irene Asscher-Vonk is momenteel commissaris bij Philip Morris. Clevers: 'De vraag rijst, waarom doe je dit als wetenschapper? Op deze wijze helpt mevrouw Asscher om de status van Philip Morris te legitimeren.'

Vrij Nederland nr. 34 ligt vanaf woensdag in de winkel.

Levelts analyse van het Star-rapport staat op de website van Vrij Nederland.