line

Philip Morris sponsorde basketball clinics in Bergen op Zoom

maandag 18 november 2013

Door Bas van Lier

Philip Morris Holland heeft tot 2010 zeker vijf jaar basketball clinics op scholen in de wijde omgeving van Bergen op Zoom gefinancierd. In de basketball-lessen werd de sport onder meer gebruikt om een anti-rokenboodschap te verspreiden. De clinics werden georganiseerd in samenwerking met de profbasketballclub West-Brabant Giants uit dezelfde gemeente, de Stichting Radar en sport en entertainmentbedrijf Fun4all.

De sponsoring door Philip Morris is een nieuw voorbeeld van de wijdvertakte infiltratie van de tabaksindustrie in de samenleving. Behalve via geheim gehouden sponsoring van sportprojecten als deze clinics, is de tabaksindustrie ook geldschieter in de charitatieve en culturele sectoren.

In de basketball clinics op scholen werd de teamgeest die in de sport vereist is, aangegrepen om discriminatie en pesten tegen te gaan. Op speelse manier werden ook gezondheidsthema's als roken, drugs en alcohol aan de orde gesteld. De clinics waren gericht op leerlingen uit de hoogste klassen van het basisonderwijs en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs, vertelt een van de clinic-leiders Roel Stuifmeel van Fun4all.

Verkeerd uitgelegd

"In een straal van 38 kilometer rondom Bergen op Zoom hebben we in vijf jaar alle jeugd wel een keer of zes gehad," vertelt hij. "De keuze voor dat gebied had te maken met de fabriek van Philip Morris in Bergen op Zoom. Die financierde de clinics. Hun belang daarbij was dat zij hun producten niet aan kinderen willen slijten. Ze wilden destijds niet dat hun betrokkenheid naar buiten kwam, omdat dat verkeerd uitgelegd kon worden."

"Voor ons maakte het niet uit waar het geld vandaan kwam. De clinics hielpen discriminatie en pestgedrag tegen te gaan en we maakten afspraken met de kinderen om niet te gaan roken. Dat werkte heel goed, vooral doordat de kinderen elkaars getuige waren en elkaar erop konden aanspreken."

Doorstart

In 2010 kwam er een einde aan de clinics nadat Philip Morris zich terugtrok als financier. Niet lang daarna ging de West-Brabant Giants failliet. De club maakte daarna een doorstart als amateurclub.

Ook Stuifmeel en zijn collega, ex-Giantsspeler Marvin van den Houwen, maakten een doorstart met Fun4all, waarvan zij in 2011 zelf de eigenaars werden. Zij geven nog steeds basketball clinics op scholen in samenwerking met de Giants Academy basketball opleiding en Stichting Radar, waarin onderwerpen als pesten, roken, alcohol- en drugsgebruik en goede voeding aan de orde worden gesteld. Van sponsoring door Philip Morris is echter geen sprake meer, aldus Stuifmeel.

Volgens Jochen Dekker van de Stichting Radar, een stichting die in Zuid-Holland en Noord-Brabant strijdt tegen discriminatie, worden de clinics nu geheel uit subsidie betaald. "We zouden graag willen dat we hiervoor steun kregen uit het bedrijfsleven, maar dat is nu niet het geval," zegt hij.

Traditie

De sponsoring van sportevenementen in het kader van rookpreventieprogramma's door de tabaksindustrie past in een lange traditie. Honderden documenten in de Legacy Tobacco Documents Library laten betrokkenheid zien van tabaksfirma's bij basketball clinics in de context van eigen preventieprogramma's gericht op jongeren.

Zo sponsorde Lorillard een Hoop-It-Up basketballtoernooi van de National Basketball Association (NSA) voor jongeren als onderdeel van zijn rookpreventieprogramma voor jongeren met als motto 'Tobacco is Whacko if You're a Teen'. In 2002 maakte de NSA abrupt een eind aan deze samenwerking, na protesten van antirookclubs.

Ook Philip Morris sponsorde via zijn Youth Smoking Prevention programma 'Think. Don't Smoke' basketbalevenementen, zoals een baskteballprogramma voor jongeren van 92nd Street Y in 2001. Rond dezelfde tijd onderhandelde het bedrijf met de New York Knicks over de sponsoring van basketball/healthy lifestyle clinics gericht op risico-jongeren in de stad.

Antirookorganisaties hebben zich steeds verzet tegen de preventieprogramma's gericht op jongeren van tabaksproducenten, daarbij gesteund door een grote hoeveelheid onderzoek waaruit blijkt dat deze programma's eerder averechts werken, bijvoorbeeld doordat ze in de publieke opinie zorgen voor een positiever oordeel over de tabaksindustrie.

Dit is deel één uit de serie de tabaksindustrie en haar maatschappelijke engagement.