Joop Bouma, journalist van het dagblad Trouw, komt de eer toe als eerste de verknooptheid tussen de tabaksindustrie en politiek in Nederland aan de kaak te hebben gesteld.Hij schreef het boek 'Het Rookgordijn, de macht van de tabaksindustrie', en publiceerde artikelen over dit thema in Trouw. Met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur kreeg Bouma duizenden e-mails, notities en memo's boven water over de contacten tussen de tabaksindustrie en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Tussen 2009 en de eerste helft van 2011 zijn er ten minste veertig emailwisselingen geweest en drie gesprekken met de industrie.

Mag ik op werkbezoek?

In de tsunami van de 'Bouma-papers' is er één e-mail van een ambtenaar aan Philip Morris die in al zijn eenvoud illustreert wat er mis is binnen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Deze ambtenaar mailt op 28 januari 2010 aan Philip Morris dat hij sinds kort op het tabaksdossier zit en dat hij, om z'n kennis te verdiepen, graag een werkbezoek wil brengen aan de Philip Morris - fabriek. Uiteraard is hij meer dan welkom. In al die duizenden memo's en mails is er echter geen enkele te vinden waarin een ambtenaar een aanvraag doet om eens een middagje mee te lopen met een longarts op een polikliniek. Dan kan hij met eigen ogen zien dat 90 procent van de patiënten aldaar ziek is als gevolg van roken.

Smeercampagne tegen Stivoro

De vraag dringt zich op waarom het ambtelijk apparaat zo harteloos met de gezondheid van de bevolking omspringt. Waarom ze de tabaksindustrie niet de deur wijst, zoals het hoort volgens het verdrag van de WHO , maar haar in plaats daarvan met alle egards ontvangt. Waarom grijpen de ambtenaren niet in als de tabakslobbyisten een smeercampagne beginnen tegen het tabaksexpertisecentrum Stivoro, zoals je in de documenten kunt lezen? Waarom laten ze zomaar gebeuren dat de minister Stivoro besluit op te doeken?

De lobby van de tabaksindustrie richt zich niet primair op de minister of staatssecretaris maar op zijn ambtenaren. Hopelijk gaat staatssecretaris Martin van Rijn daar een eind aan maken en houdt VWS de tabakslobbyisten, zoals het hoort, buiten de deur. Dat alleen al zou de invloed van de tabaksindustrie tot een minimum beperken.

Door de webredactie