De beslissing van het hof in Den Haag om de tabaksindustrie niet te vervolgen is een teleurstelling, maar betekent niet dat de tabaksfabrikanten nooit voor de rechter zullen komen. Dat stelt Action on Smoking & Health in een reactie. ASH maakte speciaal voor ‘the Dutch case’ een informatieve video.

Door de webredactie

De aangifte tegen de tabaksindustrie in Nederland is in vele opzichten een succes geweest. Dat schrijft de wereldwijde actiegroep Action on Smoking & Health (ASH) op haar Amerikaanse website. De vaststelling van het hof dat de tabaksindustrie welbewust een schadelijk en verslavend product maakt uit winstbejag noemt ASH een ‘overwinning’.

Veel teweeg gebracht

De aangifte tegen de tabaksindustrie die door het Openbaar Ministerie terzijde werd gelegd en daarna ook door het hof werd afgewezen, heeft niettemin veel teweeg gebracht, stelt ASH. Sick of Smoking heeft enorm veel steun gekregen in Nederland en 61% van de Nederlandse bevolking sprak haar steun uit voor een strafzaak tegen de tabaksindustrie. “Dit benadrukte het belang van het elimineren van roken en helpt naar onze overtuiging de weg te effenen voor een van ASH’s andere programma’s, het geleidelijk aan een eind maken aan de verkoop van sigaretten”, aldus de organisatie. “Wij zijn ervan overtuigd dat de inspanningen van onze Nederlandse collega’s, die onvermoeibaar hebben geprobeerd een strafzaak aan te spannen, net zo onvermoeibaar zullen zijn in het toewerken naar een rookvrije samenleving.”

Internationale samenwerking

ASH vindt ook dat de tabaksbedrijven en hun managers strafrechtelijk verantwoordelijk gehouden moeten worden voor de doden en ziekten veroorzaakt door hun producten. Om dat te bereiken werkt ASH samen met organisaties overal in de wereld die proberen om openbaar aanklagers zover te krijgen dat ze een proces tegen de tabaksindustrie beginnen. Naar aanleiding van de Nederlandse aangifte maakte ASH een video ter ondersteuning.

Geen bewuste keuze

ASH gaf ook een eigen reactie op de beslissing, in februari 2018, van het Openbaar Ministerie om niet te vervolgen. De argumenten van het OM zijn gemakkelijk te weerleggen, stelde ASH. Zo stelde het OM dat roken verslavend is en dat iedereen die eraan begint daarvan op de hoogte is. Onwaar, stelt ASH, want vrijwel niemand weet hoe verslavend tabak is en bovendien heeft de tabaksindustrie er in de loop van de tijd hard aan gewerkt om sigaretten meer verslavend te maken.

Ook het argument van het OM dat roken een eigen keuze is van mensen die welbewust het risico van ernstige ziekte aanvaarden is niet waar, stelde ASH. Om te beginnen zijn rokers zich helemaal niet echt bewust van gezondheidsrisico’s van roken. Daarbij komt dat 9 van de 10 rokers voor zijn 18de begint te roken, een leeftijd waarop ze in de VS nog niet eens een lening mogen afsluiten. Kunnen zij dan wel de gevolgen overzien van het beginnen meet roken? Verder is bekend dat verslaving de vrije wil opzijzet. De eerste sigaret die iemand rookt kan eventueel nog als een vrije keuze worden beschouwd, maar als de verslaving is ingetreden is daarvan geen sprake meer.

We gaan door

Het besluit van het hof in Den Haag is een teleurstelling, schrijft ASH, maar geen verrassing. De meeste mensen zien sigaretten niet als een zaak voor de strafrechter, stelt ASH. Maar de organisatie wil daar verandering in brengen en heeft goede hoop dat de tabaksindustrie uiteindelijk bij de strafrechter verantwoording voor haar daden moet afleggen.