Vorig weekend vond de Conference of the Parties plaats in Geneve, de tweejaarlijkse bijeenkomst van alle landen die partij zijn bij het internationale anti-rookverdrag FCTC. De conferentie is uitgegroeid tot een van de belangrijkste internationale anti-rookbijeenkomsten. Tijdens deze editie is een wereldwijde strategie aangenomen om het reguleren van tabak te versnellen.

Door de webredactie

Tijdens de achtste editie van de Conference of the Parties in Geneve is het de tabaksindustrie toch weer gelukt om binnen te dringen. Hoewel het eerst de bedoeling was dat publieke tribune open was tijdens de conferentie, bleek dat een horde vertegenwoordigers van de tabaksindustrie een toegangspas had weten te bemachtigen. In de wandelgangen probeerden zij mensen te beïnvloeden. 
Ook was er voor de ingang van het conferentiecentrum een haag vertegenwoordigers van elektronische sigaretten druk bezig met het uitdelen van glossy folders.

Reguleren en ontmoedigen

De industrie zet alles op alles om ervoor te zorgen dat haar omzet niet in gevaar wordt gebracht, terwijl dat ten koste gaat van de volksgezondheid. Het doel van de conferentie is nu juist om de voortgang van de implementatie van het FCTC-verdrag verder te bespreken. Dat verdrag is uniek in de wereld en onder de vlag van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) opgesteld. Het is inmiddels door meer dan 168 landen geratificeerd. Nederland was nauw betrokken bij de opstelling van het verdrag en ratificeerde het in 2005. Ook de Europese Unie en alle Europese lidstaten hebben het verdrag ondertekend en beloofden de artikelen in het verdrag zoveel mogelijk in nationale wetgeving om te zetten, om het roken verder te reguleren en te ontmoedigen.

Veel vooruitgang

Uit de voortgangsrapporten die de ondertekenende partijen hebben ingediend blijkt dat er wel degelijk veel vooruitgang is geboekt met de implementatie van de artikelen. Het Secretariaat van het FCTC vat het samen: “Artikel 8 (bescherming tegen het blootstaan aan sigarettenrook, Artikel 11 (verpakken en labellen van tabaksproducten), Artikel 12 (voorlichting, communicatie, training en publiek bewustzijn) en Artikel 16 (verkoop van en aan minderjarigen) zijn het meest geïmplementeerd.”

Volgens het FCTC Secretariaat zijn er ook artikelen die nog onderbelicht zijn gebleven en die achterlopen op de rest. “Artikel 18 (bescherming van het milieu en de gezondheid van personen), Artikel 19 (wettelijke aansprakelijkheid), Artikel 17 (Ondersteuning van economisch levensvatbare alternatieve activiteiten).” Daarom is er deze keer bijvoorbeeld extra aandacht geweest voor de gevolgen van tabaksgebruik en –plantages voor het milieu. TabakNee schreef daar eerder ook over. 

Wereldijde strategie

Een van de belangrijkste resultaten van deze conferentie is dat de partijen de Global Strategy to Accelerate Tobacco Control hebben geadopteerd, een wereldwijde strategie die een plan bevat om de implementatie van het FCTC-verdrag en anti-rookmaatregelen te versnellen in de periode 2019-2025. In het plan staat onder meer dat de partijen voorrang geven aan anti-rookmaatregelen zoals het invoeren van accijnsverhogingen. Ook moeten de partijen onderling meer kennis en ervaring uitwisselen om de implementatie van maatregelen te versnellen. Hiervoor worden ‘WHO knowledge hubs’ opgezet.

Samenwerking

In het plan staat dat het belangrijk is om samenwerking te zoeken met allerlei sectoren om roken verder te ontmoedigen. Het FCTC-verdrag moet ook grotere bekendheid krijgen waardoor het door ambtenaren op alle bestuurslagen (nationaal en internationaal) in hun werk geïntegreerd kan worden. Partijen moeten extra hun best doen om anti-rookbeleid te beschermen tegen invloed van de tabaksindustrie. “De adoptie van deze strategie is een mijlpaal in het versterken van het FCTC”, zei dr Vera Luiza da Costa e Silva, het hoofd van het FCTC Secretariaat daarover.

Nederland voorloper

In het laatste bulletin dat op en over de conferentie werd gemaakt, was er extra aandacht voor Nederland. Op de eerste plaats omdat andere partijen een voorbeeld zouden moeten nemen aan de Sick of Smoking actie en de rechtszaak tegen de tabaksindustrie, die advocate Bénédicte Ficq heeft aangebracht. Artikel 19 van het FCTC-verdrag vermeldt dat criminele aansprakelijkheid van de industrie onderzocht zou moeten worden, maar daar wordt nog te weinig gebruik van gemaakt. Nederland loopt daarin dus voorop.

Ook wordt er melding gemaakt van de voortgang die in Nederland is geboekt. In 2012 was er nog een schaduwrapport waaruit bleek dat de Nederlandse overheid achterliep met de implementatie van het FCTC-verdrag, maar inmiddels worden er veel stappen gezet om die achterstand in te halen. Staatssecretaris Blokhuis zal later deze maand zijn Preventieakkoord presenteren, waarin nieuwe maatregelen om roken te ontmoedigen zullen staan. Verder is bekend gemaakt dat Nederland de gastheer zal worden van de volgende editie van de Conference of the Parties in 2020.