Met een nieuwe, indringende film van Artsen slaan alarm roept de medische stand politici op om in de nieuwe kabinetsperiode serieus werk te maken van tabaksontmoediging. Een nieuw kabinet moet zorgen dat de Rookvrije Generatie ook echt werkelijkheid wordt. 

Door de webredactie

“Het gaat mij aan het hart dat een groot deel van de rokers zijn pensioen niet eens haalt”, zegt vaatchirurg prof. dr. Joep Teijink. “Niet een hartinfarct op je 60e en ‘boem dood’. Nee, eerst etalagebenen, inleveren van hobby’s, niet meer aan kunnen sluiten bij de wandelclub, algehele vermoeidheid. Stoppen met roken kan, maar is verdomd moeilijk en lukt niet altijd alleen. Het is belangrijk dat vrienden, familie, huisgenoten en ook artsen steunen en deelgenoot worden én helpen bij het stoppen.”

Teijink is een van de artsen die te zien zijn in een nieuwe film van Artsen slaan alarm, waarin veertien artsen vlak voor en vlak na een slechtnieuwsgesprek met een tabaksslachtoffer worden gefilmd. Artsen moeten dagelijks dit soort gesprekken voeren – 100.000 per jaar! –, terwijl ze weten dat die voorkomen hadden kunnen worden als de patiënt nooit was gaan roken of eerder was gestopt. De indringende film maakt duidelijk dat dit soort gesprekken de artsen zelf ook niet onberoerd laten. Met de film roepen zij een nieuw kabinet op om de maatregelen die het roken helpen tegengaan fors te verstevigen en te versnellen. Liefst met dezelfde voortvarendheid waarmee de huidige coronapandemie wordt aangepakt.

(de tekst gaat verder onder de video)

Er is nog een pandemie

Want, schrijven de artsen, “er is een andere pandemie, naast Covid-19, die al decennialang de nummer één vermijdbare oorzaak is van ziekte en sterfte: de tabakspandemie. Ook in Nederland is roken, jaar na jaar, de grootste bedreiging van de volksgezondheid. Bij Covid lukt het de overheid wel om snel de noodzakelijke maatregelen te nemen. Bij roken niet. We houden afstand en dragen mondkapjes. Tegelijkertijd zijn de sterk verslavende en schadelijke sigaretten en e-sigaretten nog overal te koop. Wrang als je bedenkt dat rokers kwetsbaar zijn en daardoor meer kans hebben op een ernstig verloop van Covid.”

En nog wranger, voegen zij toe, als je tot je door laat dringen dat die rokers verslaafd zijn gemaakt door de tabaksindustrie, die zichzelf verrijkt ten koste van gezondheid en levens.

Bewezen maatregelen nu invoeren

In Nederland verliezen ieder jaar nog altijd 20.000 mensen hun leven door het roken, vaak al voor de pensioenleeftijd. Dat is ieder halfuur een tabaksslachtoffer. Daarnaast zijn er op dit moment naar schatting in Nederland een miljoen mensen chronisch ziek door de gevolgen van tabaksgebruik. Al dit lijden wordt pijnlijk voelbaar tijdens de slechtnieuwsgesprekken die artsen dagelijks voeren.

Die gesprekken kunnen met goed overheidsbeleid worden voorkomen. Bewezen effectieve maatregelen die nu in ieder geval moeten worden ingezet zijn:

- drastisch omlaag brengen van het aantal tabaksverkooppunten
- het fors ophogen van de prijs van tabak en de e-sigaret
- hulp bij het stoppen met roken voor alle mensen die verslaafd zijn gemaakt door de tabaksindustrie.

‘Niemand wil dat kinderen gaan roken’

Het nu demissionaire kabinet heeft het streven naar de Rookvrije Generatie als doel opgenomen in het Nationaal Preventieakkoord. Een volgend kabinet moet de maatregelen gaan nemen om te zorgen dat die doelstelling ook daadwerkelijk wordt gehaald, stellen de artsen.

“Bijna een kwart van Nederland rookt en elke week raken honderden nieuwe kinderen verslaafd aan tabak”, zegt longarts en voorzitter van Rookpreventie Jeugd Wanda de Kanter, die net als collega Pauline Dekker ook in de film te zien is. “En dat terwijl niemand wil dat kinderen beginnen met roken en maar liefst 80 procent van de rokers wil stoppen. Het is de verantwoordelijkheid van de overheid, de zorg en ons allen om te zorgen dat rokers die willen stoppen, goede begeleiding krijgen en dat kinderen rookvrij kunnen opgroeien.”

Open brief aan Tweede Kamerleden

De nieuwe campagne van de artsen gaat gepaard met een open brief aan de leden van de Tweede Kamer, die zowel van boven naar beneden als andersom gelezen kan worden. Wie bovenaan begint is voor een Rookvrije Generatie, wie onderaan begint staat aan de kant van de tabaksindustrie. ‘Aan welke kant staat u?’ is dan ook de slotvraag.

Wanda de Kanter bij AD tv

In een video-interview met het AD gaf Wanda de Kanter gisteren een toelichting op de actie. “Dit is nu de keuze”, zei ze, “of je gaat voor de Rookvrije Generatie, wat betekent dat iedereen die nu geboren wordt straks niet meer aan tabak kan komen, of je steunt de tabaksindustrie. Er is geen alternatief tussenin. Dus als het nieuwe kabinet niet voor de Rookvrije Generatie kiest, dan kiest het voor de tabaksindustrie. Vandaar onze oproep.”

En in NRC zei De Kanter: “Ik had het tien jaar geleden niet durven zeggen, maar nu wel: we moeten tabak gewoon verbieden.”