Gisteren zijn er Kamervragen beantwoord naar aanleiding van de verkoop van een in Nederland verboden e-sigaret, de Juul, een nicotinebom die in de VS voor een nieuwe nicotine-epidemie heeft gezorgd. Uit de reactie van staatssecretaris Blokhuis blijkt dat hij alles op alles zet om te voorkomen dat tieners e-sigaretten gaan roken – en waakhond NVWA is al boetes aan het uitdelen aan winkels die de Juul verkopen.

Door de webredactie

Het is 1 juli 2019. TabakNee brengt verontrustend nieuws. In Amsterdamse winkels en op landelijke websites is een verboden en gevaarlijke e-sigaret te koop: de Juul, een e-sigaret met zo’n hoog gehalte aan nicotine dat-ie in de Europese Unie verboden is.
Uit onderzoek van TabakNee blijkt dat deze e-sigaret speciaal voor tieners is ontworpen: hij oogt hip, als een USB-stick, is easy in gebruik en de marketing is gericht op tieners. Op Instagram, Facebook en andere social media toont Juul Labs, de producent, geen verstokte rokers, maar jongeren die gezellig samen vapen.

Onthulling

In de VS is inmiddels een nicotine-epidemie ontstaan onder tieners: het aantal scholieren daar dat heeft gedampt klom van 1,5 procent in 2011 naar 20,8 procent in 2018. Vorig jaar dampten meer dan 3,6 miljoen Amerikaanse scholieren gedurende de 30 dagen voorafgaand aan het onderzoek een e-sigaret – en vooral een Juul, want Juul heeft meer dan 70 procent van de Amerikaanse e-sigarettenmarkt in handen.
En dan ligt die in de EU verboden Juul opeens in de etalages van tabakswinkels. TabakNee werkte in deze onthulling samen met de Volkskrant, die er ook een artikel over schreef. Ook RTL Nieuws wijdde er een item aan.

Onacceptabel

Naar aanleiding van het bericht stelde Kamerlid Henk van Gerven (SP) op 4 juli Kamervragen aan de staatssecretaris van Volksgezondheid. Het Kamerlid wilde weten wat Blokhuis ervan vindt dat die verboden nicotinebom in Nederlandse winkels en webshops te koop is. En wat hij hiertegen gaat doen.
Gisteren kwamen de antwoorden van de staatssecretaris. Zijn reactie liegt er niet om: hij vindt het onacceptabel dat dit product op de Nederlandse markt te koop is. Wat hem vooral zorgen baart, is dat ook jongeren verleid worden om dit sterk verslavende product te kopen.
Dagblad Het Parool meldde gisteren dat de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) al aan zeven bedrijven heeft laten horen dat ze beboet zullen worden omdat ze de Juul verkopen.

Kamervragen en antwoorden

Antwoorden op Kamervragen van het Kamerlid Van Gerven (SP) over het bericht ‘Overheid treedt niet op tegen illegale nicotinebom Juul’ (2019Z14682).

1. Kent u het bericht ‘Overheid treedt niet op tegen illegale nicotinebom Juul’? Wat is uw reactie daarop?

1. Ik ben bekend met het bericht, en vind het onacceptabel dat er producten op de Nederlandse markt te koop zijn die niet aan de wetgeving voldoen.

2. Wat vindt u ervan dat Juul Labs zich, onder andere in haar online reclames, vooral richt op jongeren? Wordt hierop toegezien door de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (de NVWA)?

2. Ik vind het zeer zorgelijk dat de producent van deze elektronische sigaret (hierna: e-sigaret), zich in zijn marketingactiviteiten richt op jongeren. De federale overheid van de Verenigde Staten heeft ook haar zorgen geuit over het grote aantal jongeren dat deze e-sigaret gebruikt. In Nederland is reclame maken voor e-sigaretten verboden. De NVWA ziet in Nederland toe op dit reclameverbod zoals opgenomen in de Tabaks- en rookwarenwet, hier valt ook online reclame onder.

3. Wat is uw reactie op de uitkomst van onderzoek van het Trimbos-Instituut dat in 2017 meer scholieren een e-sigaret of sisha-pen hebben uitgeprobeerd dan een gewone sigaret (respectievelijk 28% en 17%)?

3. Ik vind het een zeer verontrustende ontwikkeling dat zoveel jongeren een e-sigaret of sisha-pen uitproberen. Dit is de reden waarom in het nationaal preventieakkoord is besloten een aantal maatregelen te treffen om het gebruik en de zichtbaarheid van de e-sigaret te verminderen, zoals onder ander de uitbreiding van het rookverbod met de e-sigaret, neutrale verpakkingen en het uitstalverbod. In het streven naar een rookvrije generatie is namelijk geen plek voor de e-sigaret.

4. Wat vindt u ervan dat de Juul ook in Nederland makkelijk online is aan te schaffen, dat websites er openlijk mee adverteren en er goed aan verdienen?

5. Is het waar dat de Juul te koop is op de Nederlandse markt, onder andere in winkels in Amsterdam, ondanks dat de verkoop van deze e-sigaret niet is toegestaan?

6. Is het waar dat de verkoop van de Juul bekend is bij de overheid maar dat er nauwelijks tegen opgetreden wordt door de NVWA? Wat gaat u doen om het toezicht te verbeteren? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord op 4, 5 en 6

Zoals ook in het antwoord op vraag 1 is aangegeven, vind ik het onacceptabel dat bedrijven producten aanbieden die verboden zijn in Nederland.
In het artikel wordt toegelicht dat in een aantal winkels de betreffende e-sigaret wordt verkocht die veel meer nicotine bevat dan in Nederland is toegestaan. Daarnaast voldoet de verpakking niet aan de juiste verpakkingseisen zoals gezondheidswaarschuwingen. Bij de inwerkingtreding van de eisen voor e-sigaretten en navulvloeistoffen is onder andere gecommuniceerd dat navulvloeistoffen maximaal 20 mg nicotine per ml mogen bevatten. Bedrijven zijn ervoor verantwoordelijk dat hun producten aan de eisen voldoen.
De NVWA houdt toezicht en treedt op tegen de bedrijven die producten die niet aan de eisen voldoen, aanbieden op de Nederlandse markt. Er liep ten tijde van het uitkomen van het artikel al een handhavingstraject en er zijn ondertussen meerdere boetes opgemaakt in het kader van de verkoop van dit product met een te hoog nicotinegehalte. De betreffende winkels hebben de verkoop van deze producten gestaakt. De NVWA zal toezicht blijven houden. Wanneer zij vaststelt dat dit soort producten met het te hoge nicotinegehalte wordt verkocht, volgt een boete.