Meer dan 70 procent van de films die in de belangrijkste categorieën zijn genomineerd voor een Oscar bevatten scènes waarin wordt gerookt. De komende Oscaruitreiking, op 26 februari, is aanleiding voor de Amerikaanse organisatie Smoke Free Movies om aandacht te vestigen op roken in films. Onderzoek heeft laten zien dat roken in films jongeren aanzet om zelf te gaan roken.
Door de webredactie

Smoke Free Movies is een pressiegroep van medisch onderzoekers verbonden aan de University of California San Francisco (UCSF) die ijvert voor classificatie van films waarin wordt gerookt met een R. In de VS staat die classificatie voor ‘Restricted’, wat betekent dat jongeren onder de 17 alleen onder begeleiding van een volwassene mogen kijken.

Onderzoek van de US Surgeon General uit 2014 wees uit dat zo’n R-classificatie van speelfilms met rookscènes het jeugdroken in de VS met 18 procent zou kunnen terugbrengen. In hetzelfde jaar concludeerde de Centers of Disease Control (CDC) dat R-classificatie een miljoen doden onder de huidige generatie kinderen en jongeren zou kunnen voorkomen.

PG-13

Alle reden dus om ouders te waarschuwen voor films met rookscènes. De Oscars laten zien dat veel films met een R gemerkt zouden moeten worden. Zeven van de tien films waarvoor nu ouderlijk toezicht onder de 13 jaar wordt geadviseerd (PG-13) bevatten rookscènes. Met andere woorden: 14- tot 18-jarigen kunnen die films zonder restricties bekijken.

Sinds 2010 is het aantal Oscargenomineerde films met rookscènes weinig veranderd: in 68 procent van de PG-13 geclassificeerde films wordt gerookt. Tussen 2010 en 2016 werden twee keer zoveel PG-13-films met rookscènes genomineerd dan films zonder rokers (40 met tegen 19 zonder roken).

Meer kans voor rookfilms

De Oscar-organisatie gaat ook niet helemaal vrijuit, lijkt het. Smoke Free Movies berekende dat van alle best renderende PG-13-films uit 2016 32 procent rookscènes bevat en 68 procent dus rookvrij was. Bij de Oscarnominaties ligt dat dus precies andersom: 70 tegen 30 procent.

Om een indruk te geven van de invloed van rookbeelden in films, berekende Smoke Free Movies ook het aantal tabaksimpressies in Amerikaanse bioscopen van de PG-13-film Hail, Cesar! Ze kwamen uit op 860 miljoen.

TabakNee stelde eerder vast dat ook in Nederlandse films en series nog steeds veel wordt gerookt. Zelfs in een kinderfilm als Kameleon 2 en in de jeugdfilm Het Schnitzelparadijs wordt uitbundig gerookt. De Kijkwijzer voorziet films niet van een apart icoon voor de aanwezigheid van roken.

Beeld: Scarlett Johansson in ‘Hail, Cesar!’